Monument ter nagedachtenis van Hartmut Tautz (1968-1986). Het monument staat net buiten Bratislava-Petržalka, op het veld waar Hartmuts droom van vrijheid werd verbroken, slechts 22 meter verwijderd van de Oostenrijkse grens.
In april wordt in Praag een begin gemaakt met een strafproces tegen oud-minister van binnenlandse zaken Vratislav Vajnar van Tsjecho-Slowakije. Hij was als minister van 1983 tot en met 1988), medeverantwoordelijk was voor de Tsjechoslowaakse grens en volgens het Platform of European Memory and Conscience medeverantwoordelijk voor een reeks moorden op burgers die de Tsjochslowaakse grens richting het Westen wilden oversteken.
De procedure wordt geleid door rechter Kateřina Rybáková van de rechtbank van Praag district 1. Hem wordt een bijzonder ernstig misdrijf van misbruik van overheidsgezag ten laste gelegd.
De rechtszaak is het eerste geval waarbij een voormalig hooggeplaatste communistische staatsambtenaar ter verantwoording wordt geroepen in een hoofdprocedure. Deze komt vijf en een half jaar nadat het Platform of European Memory and Conscience een strafklacht had ingediend tegen Tsjechoslowaakse communistische leiders wegens het stichten van het ‘grensregime’. Dit is volgens het Platform een rechtstreekse schending van artikel 12, lid 2, van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten. Dit bepaalt uitdrukkelijk dat ‘Een ieder vrij is een land te verlaten, ook het zijne’. (Nr. 120/1976 Coll.)
Vajnar wordt aangeklaagd vanwege de volgende misdaden:
– op 7 november 1983 voor de verwonding van Jürgen Seifert (geboren in 1951, Duitsland),
– op 30 oktober 1984 voor de dood van František Faktor (geboren in 1951, Tsjechoslowakije),
– op 8 aug 1986 wegens het overlijden van Hartmut Tautz (geboren in 1968, Duitsland),
– op 18 sept 1986 wegens het overlijden van Johann Dick (geboren 1927, Duitsland),
– op 12 okt 1986 wegens het overlijden van Wolfgang Günter Hofmann (geboren 1953, Duitsland)
– op 23 aug 1988 voor het letsel van Uwe Lenzendorf (geboren 1966, Duitsland).
Uitnodiging voor de onthulling van het monument ter nagedachtenis van Hartmut Tautz (1968-1986), gedood (als gevolg van hondenbeten) bij de grens omdat hij communistisch Tsjechoslowakije wilde verlaten.
Eerdere rechtszaken zijn tot een einde gekomen met de dood van de beschuldigden (Milouš Jakeš, Lubomír Štrougal), of stopgezet wegens dementie, hetgeen nog nader wordt onderzocht (Jan Fojtík, František Kincl). Andere verantwoordelijke functionarissen stierven voordat de Tsjechische politie (Bureau voor Documentatie en Onderzoek van Misdaden van het Communisme) eind 2019 de eerste aanklachten indiende.
Peter Rendek, directeur van het PEMC, zegt hierover het volgende:
Nadat het Tsjechische Constitutionele Hof in januari een krachtig standpunt innam voor de rechten van onschuldige slachtoffers van het IJzeren Gordijn, is de opening van het proces tegen de voormalige minister van de totalitaire staat een ander belangrijk historisch moment bij het in het reine komen met het communistische verleden. We moeten doorgaan, want we kennen nog steeds niet de namen van alle slachtoffers van het IJzeren Gordijn, en hun lot mag niet vergeten worden. Alleen al het Platform heeft ten minste vier andere gevallen onder Tsjechoslowaakse burgers gedocumenteerd.
Hoe het Hartmut Tautz is vergaan, zie het verslag (in het Duits) in Die Welt.
Deze rechtszaak is het eerste succes van het ‘Justice 2.0’ project van het Platform of European Memory and Conscience
Zie ook het bericht uit 2017: Doden vluchtelingen bij het IJzeren Gordijn niet verjaarde misdaad