Monument voor Poolse bevrijder en generaal die bartender werd en later weer held.
Generaal Stanislaw Maczek, de bevrijder van veel Belgische en Zuid-Nederlandse plaatsen, kreeg op 16 september een standbeeld in De Griete, bij Terneuzen. Het is een van de vele verlate eerbewijzen die de in 1994 overleden generaal ten deel zijn gevallen.
Tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog commenteerde hij een Pantserdivisie van het vrije Poolse leger. Tot 1947 bleef hij een geallieerd commandant. Daarna verloor hij zijn positie. In Polen waren de communisten met hulp van Moskou in het zadel gekomen en die moesten niets hebben van de vrije Polen. Zijn Poolse nationaliteit werd hem afgepakt en Maczek moest daarna maar zien zichzelf te redden. De Westerse landen zagen hem ook niet meer als geallieerd soldaat, waardoor hij ook geen recht had op een pensioen. Maczek ging daarop aan de slag als barman in Schotland. Na de val van het communisme in Polen kreeg hij eerherstel, maar hij bleef in Polen wonen en werd na zijn dood begraven in Breda.
Op 20 september 1944 zetten zijn soldaten de eerste voet aan wal in Nederland in De Griete. De plaatsen Axel, Terneuzen en Hulst werden daarop bevrijd van de Duitsers. Daarmee werd ook het eerste hoofdstuk van de Slag om de Schelde geschreven. Drie weken later werd de haven van Antwerpen geopend voor de geallieerde scheepvaart. Hoewel deze veldslag minder bekend is dan andere veldslagen, was hij essentieel om de geallieerde legers van voorraden te voorzien waarmee de operatie op het front in West-Europa kon worden voortgezet.
Aan deze landing wordt blijvend aandacht besteed door het plaatsen van een monument. Op vrijdag 16 september wordt dit monument onthuld.
Het programma was als volgt:
11:30 Aankomst gasten, koffie/thee bij restaurant Beet aan de voet de pier in De Griete (Griete 23).
11:59 Spelen van het signaal “Attentie” door de trompettisten van het Militair Orkest in Żagań (Polen) als aanvang van de ceremonie.
12:00 Officiële ontvangst van de gasten, het spelen van volksliederen, toespraken.
12:20 Onthulling van het monument voor generaal Stanisław Maczek: Andrew Maczek (zoon van de generaal), Karolina Skillen-Maczek (kleindochter van de generaal) en vertegenwoordigers van civiele en militaire autoriteiten; wijding van het beeld door Fr. Sawomir Klim.
Parade van militaire vliegtuigen ter ere van generaal Stanisław Maczek.
Ook de ambassadeur van Oekraïne was aanwezig om een krans te leggen ter ere van de Poolse bevrijder.
12:30 Kranslegging bij het monument.
12:50 Het einde van de ceremonie.
Na de plechtigheid nodigden de gemeente Terneuzen, de Ambassade van de Republiek Polen in Den Haag en de 11th Armored Cavalry Division alle deelnemers uit voor een militaire picknick (er wordt erwtensoep geserveerd) in restaurant Beet.
De genodigden wachtende op de ceremonie van de onthulling van het standbeeld. Rechts op de pier (tussen de vlaggen) staat het standbeeld van generaal Maczek. De regenboog geeft het geheel een bijzonder sfeer.